In Nederland luisteren we massaal naar de radio op het werk. Het hoort bij onze cultuur. De kans is groot dat de eerste collega die ’s ochtends binnenkomt de jas ophangt, de radio aanzet en koffie pakt. De ‘bedrijfsradio’ maakt deel uit van onze routine.
Zelfs de radioprogrammering is afgestemd op ons werk. Bijna alle zenders zorgen voor de nodige gezelligheid op de radio tussen 6 en 9 uur in de ochtend. En het is geen toeval dat heel Nederland onderweg is naar het werk op dat moment. Zodra iedereen echt aan het werk is verandert de toon op de radio mee. Er wordt minder gesproken en meer muziek gedraaid.
Tijdens de lunch hoor je vaak prijsvragen of spelletjes voorbij komen waar je met collega’s aan mee kunt doen. En in de loop van de middag gaat de energie weer omhoog. De muziek wordt vaak wat sneller en de radiojocks gooien er meer humor in. Precies op het moment dat je weer naar huis gaat.
Sky pakt het anders aan door non-stop feelgood muziek te draaien. Sky staat al meer dan 15 jaar heel stabiel in de top 10 van de meest populaire radiozenders. 538, QMusic en Radio 2 zijn het populairs op de werkvloer.
Geschiedenis van de bedrijfsradio: Music while you work
In 1940 tijdens de 2e Wereldoorlog begon de BBC met het uitzenden van het programma ‘Music While You Work’. Dit programma werd speciaal uitgezonden om de werkers in de fabrieken vrolijker en productiever te maken. Het idee was dat ze soepeler door de werkdag heen kwamen.
De toenmalige Minister van Werkgelegenheid in het Vereniging Koninkrijk schreef:
“Het Britse leger van oorlogsarbeiders, dat met de dag groter wordt, is onvermoeibaar. Maar geen man of vrouw kan onophoudelijk zwoegen zonder ontspanning.”
De programmering bestond uit live muziek die 2 keer per dag een half uur te horen was.
Soort muziek erg belangrijk
Bij de BBC was een heel duidelijk beeld van het soort muziek dat te horen moest zijn:
- Overwegend bekende stukken
- Geen lusteloze muziek
- Het volume moest consistent zijn
- Vermijden van te hard getrommel (kon klinken als geweervuur)
- Vrolijke muziek waarop arbeiders konden fluiten of zingen
Jazz werd afgeraden omdat het van nature nogal afwijkt van de melodie.
Het nummer ‘Deep in the heart of Texas’ werd zelfs verboden, omdat men bang was dat de arbeiders hun werk uit handen zouden laten vallen om met hun sleutels op de machines mee zouden slaan op het ritme van de 4 ‘claps’ in het refrein.
Bedrijfsradio zorgt voor productiviteit
Veel onderzoeken hebben inmiddels uitgewezen dat het luisteren naar bedrijfsradio een hele positieve invloed heeft op het uitvoeren van repetitief terugkerende taken.
Denk hierbij aan:
- Het inpakken van goederen
- Het assembleren van onderdelen
- Het sorteren van voedingsproducten
- Het schoonmaken van machines
- Werkzaamheden aan de lopende band
Er zijn verschillende onderzoeken geweest waarbij de productiviteit zelfs 20% hoger ligt wanneer er wel muziek/radio aanwezig is. Hierbij zijn honderden fabrieken bezocht om te bekijken wat de effecten van muziek zijn.
“De muziek brengt arbeiders in vervoering zonder dat dit schadelijk is. Toen de radio een week lang stil lag was er een afname van 20% in output.”
“Er was een productiestijging van 22,1% in de fabriek over een periode van een jaar na de invoering van radio op het werk. De radio is voor ons een prachtig middel op de dag op te vrolijken. Het geeft ons pauze terwijl we aan het werk zijn en het helpt ons om door te gaan.”
Meer resultaten zijn te lezen in het onderzoek ‘Music – an aid to productivity’ van J.G. Fox en E.D. Embrey.
Arbeidsvitaminen op de Nederlandse radio
Het programma ‘Arbeidsvitaminen’ bestaat al sinds 19 februari 1946 en is daarmee het langstlopende radioprogramma ter wereld.
‘Een vrolijk programma voor huis en fabriek’ werd het genoemd in de Avrobode en het begon met de opbeurende mars ‘Go Ahead’ van The Columbia Orchestra.
Nederland herrees na de 2e Wereldoorlog en muziek kon het moreel op de werkvloer hoog houden, redeneerde Jaap den Daas, programmaleider van de Abro. Hij nam het idee van ‘Music While You Work’ over van de BBC en maakte er een verzoekplatenprogramma van.
Het programma was zeer geschikt voor de werkvloer omdat radio een secundair medium is. Je kunt iets anders doen terwijl je luistert.
Na het afscheid van Gerard Ekdom in 2010 werd Arbeidsvitaminen geschrapt uit de programmering van 3FM. Inmiddels heeft het programma een plekje gekregen bij Radio 5. Met name vanwege de nostalgie!
Internetradio als moderne bedrijfsradio
Internetradio heeft al sinds de eeuwwisseling flink aan populariteit gewonnen. Met keuzes uit duizenden zenders van over de hele wereld in combinatie met een stabiele ontvangst verslaat het de FM en in veel gevallen ook de DAB concurrentie, dit heeft natuurlijk mede te maken met de uitstekende aanleg van internet in het Nederlandse bedrijfsleven. Er is praktisch nergens zo’n stabiel netwerk dan in ons eigen land.
Met de komst van internetradio is ook het aanbod van zenders flink vergroot. Via webradio zijn er te kiezen uit duizenden zenders uit binnen- en buitenland.
Maar het centraliseren van je geluidsysteem en het toevoegen van een Internetradio kan een probleem teweeg brengen. En dat is dat men op de werkvloer wel overeenstemming moet bereiken naar welke zender geluisterd wordt. De meeste Internetradio's hebben gelukkig een tijdfunctie waarmee je de zender kan laten overschakelen, dus in de ochtend de ene zender en in de middag de andere.
Spotify en streaming
Een trend die de laatste jaren steeds vaker terugkomt is de wens om muziek te kunnen streamen. Denk hierbij aan diensten als Spotify.
Ideaal voor de kleine werkplaatsen en productieruimtes waar de werknemers zelf nog kunnen bepalen wat er gedraaid wordt.
Maar in groter georganiseerde industriële ruimtes is dit onacceptabel. Daar wordt nog altijd gekozen voor een centraal radio systeem waarbij de zenderkeuze door het bedrijf wordt bepaald.
Jumbo Radio
In 2020 lanceerde supermarktketen Jumbo een eigen radiostation; Jumbo Radio. Vanuit het hoofdkantoor van Jumbo in Veghel maken 2 eigen Dj’s dagelijks een radioprogramma dat te horen is in de winkels, maar ook in de distributiecentra. Jumbo is de allereerste supermarkt met een eigen radiostation.
Ze hebben een publiek van bijna honderdduizend collega’s en miljoenen klanten. Niet slecht natuurlijk!
Jumbo directeur Frits van Eerdt ligt in het persbericht toe: “Met eigen DJ’s, lekkere muziek en live uitzendingen zorgen we voor nóg meer sfeer in onze winkels en een prettige omgeving voor onze collega’s en klanten.”
Geïnstalleerde bedrijfsradio
Het is dus niet zo’n slecht idee om je medewerkers het plezier van de radio te geven. Maar doe dit wel doordacht!
Wanneer je iedereen een eigen radio mee laat nemen, dan wordt het een bende. Er staan zenders door elkaar heen te loeien en ook het volume is niet te reguleren.
De oplossing hier is om een bedrijfsradio aan te laten leggen. Zo’n radio installatie bestaat uit een aantal onderdelen:
- Internetradio gemonteerd in een veilig rack
- Centrale bediening op de computer, telefoon of via bedienpanelen
- Bekabeling naar de luidsprekers
- Een versterker om de luidsprekers voldoende vermogen te geven
- Luidsprekers mooi verdeeld over jullie bedrijfsruimte
Het klinkt gek, maar de radio is eigenlijk maar een klein onderdeel van de totale installatie.
Het is veel belangrijker om de juiste luidsprekers te selecteren en deze mooi verdeeld op te hangen, zodat iedereen de radio goed kan horen.
Zenderkeuze
Het is een idee om bij al je collega’s te inventariseren welke zender ze graag willen luisteren. Op basis van dit simpele onderzoekje komen een paar voorkeurzenders naar voren die vast geprogrammeerd kunnen worden in de internetradio.
Een andere optie is om dit juist niet te doen en als bedrijf een keuze te maken. In dit geval kun je een zender kiezen die past bij jullie bedrijfscultuur en waar bijvoorbeeld niet veel gepraat wordt.
Volumeregeling
Volgens de ARBO mag het geluidsniveau in een bedrijfsruimte niet boven de 80 dB uitkomen. Dit geldt dus ook voor de radio!
Met een geïnstalleerde bedrijfsradio kan dit perfect ingesteld worden. Je kunt zelfs zover gaan dat je rekening gaat houden met het lawaai van machines en dat je het geluidsniveau hier op in gaat stellen. De plek waar de luidsprekers geplaatst worden speelt hierin ook een belangrijke rol.
Kortom, de centrale bedrijfsradio is een must
Is er bij jullie op het werk geen radio? Stoort de radio of is het gewoon slecht geregeld? Dan moet je hier echt wat aan doen.
Ik zet de belangrijkste redenen nog eens op een rijtje
- Positieve invloed op de werksfeer
- Meer productiviteit
- Minder discussie op de werkvloer
- Geen geluidsoverlast van losse radio’s
- Als bedrijf ben je ‘in control’
Meer weten over de aanleg van een radio installatie in jullie pand? Klik dan even door naar de pagina over geluidsinstallaties in bedrijfshallen. Hier staan alle veel gestelde vragen en vind je veel meer details over dit soort installaties.
Als je nu eens wilt lezen hoe dit er bij andere bedrijven aan toe gaat, dan kan dat ook via onze talloze referentie verhalen.